Projektowane zmiany w ustawie przewidują możliwość prowadzenia przez PIP kontroli w formule elektronicznej i zdalnej. Jest to istotna zmiana, która może znacząco wpłynąć na sposób przeprowadzania kontroli oraz na zakres dokumentacji i informacji, do których PIP będzie miała dostęp.
Wprowadzenie elektronicznej formuły kontroli wiąże się z cyfryzacją i automatyzacją procesów kontrolnych. PIP będzie mogła korzystać z systemów informatycznych i baz danych, co umożliwi szybsze i bardziej efektywne analizowanie dokumentacji oraz identyfikowanie potencjalnych nieprawidłowości. Automatyzacja kontroli może również obejmować wykorzystanie algorytmów i sztucznej inteligencji (AI) do wykrywania naruszeń prawa pracy.

Zdalna Kontrola a Obowiązki Pracodawcy

Zdalna kontrola oznacza, że PIP będzie mogła przeprowadzać czynności kontrolne bez konieczności fizycznej obecności w siedzibie firmy. Pracodawca będzie zobowiązany do udostępniania dokumentacji i informacji drogą elektroniczną, a także do udzielania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania inspektorów pracy. W praktyce może to oznaczać konieczność posiadania odpowiednich systemów informatycznych i procedur zapewniających szybki i bezpieczny dostęp do wymaganych danych.

Potencjalne Wyzwania i Ryzyka

Wprowadzenie elektronicznej i zdalnej formuły kontroli może wiązać się z pewnymi wyzwaniami i ryzykami dla pracodawców. Należy zwrócić uwagę na kwestie związane z bezpieczeństwem danych, ochroną informacji poufnych oraz zapewnieniem zgodności z przepisami o ochronie danych osobowych (RODO). Ponadto, pracodawcy powinni być przygotowani na potencjalne trudności techniczne i organizacyjne związane z udostępnianiem dokumentacji drogą elektroniczną.

Nowe uprawnienia

Projektowane zmiany w ustawie przewidują przyznanie PIP uprawnień do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę. Jest to kontrowersyjna kwestia, która budzi liczne wątpliwości i obawy wśród przedsiębiorców. Ustawa powinna precyzyjnie określać kryteria, na podstawie których PIP będzie mogła dokonywać przekształcenia umów. Należy uwzględnić takie elementy, jak charakter wykonywanej pracy, sposób jej organizacji, podporządkowanie pracownika pracodawcy oraz inne cechy charakterystyczne dla stosunku pracy. Brak jasnych i precyzyjnych kryteriów może prowadzić do arbitralnych decyzji i sporów sądowych.

Przekształcenie umowy cywilnoprawnej lub B2B w umowę o pracę wiąże się z szeregiem konsekwencji prawnych i finansowych dla pracodawcy. Przede wszystkim, pracodawca będzie zobowiązany do zapłaty zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz do wypłaty wynagrodzenia za urlop i inne świadczenia pracownicze. Ponadto, pracodawca może zostać obciążony karami finansowymi za naruszenie przepisów prawa pracy.
Projektowane zmiany w ustawie przewidują możliwość przekształcania umów ze skutkiem wstecznym. Oznacza to, że PIP będzie mogła nakazać przekształcenie umów zawartych w przeszłości, co może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji finansowych dla pracodawców. Należy zwrócić uwagę na to, że skutki wsteczne mogą dotyczyć nie tylko zaległych składek i świadczeń, ale również odsetek i kar.

Oprócz wyżej wymienionych kwestii, projektowane zmiany w ustawie o PIP mogą wiązać się z innymi aspektami i potencjalnymi zagrożeniami dla pracodawców.
Wprowadzenie elektronicznej i zdalnej formuły kontroli oraz zwiększenie uprawnień PIP w zakresie przekształcania umów może prowadzić do znacznego zwiększenia ilości kontroli. Pracodawcy powinni być przygotowani na to, że kontrole będą częstsze i bardziej szczegółowe. Istnieje ryzyko, że nowe uprawnienia PIP mogą być wykorzystywane w sposób subiektywny lub prowadzić do nadużyć. Ważne jest, aby ustawa przewidywała mechanizmy kontroli i nadzoru nad działalnością PIP oraz umożliwiała odwoływanie się od decyzji inspektorów pracy.

Brak jasnych i precyzyjnych przepisów oraz niejednoznaczna interpretacja nowych uprawnień PIP może prowadzić do niepewności prawnej i sporów sądowych. Ważne jest, aby ustawa była sformułowana w sposób klarowny i zrozumiały oraz aby zapewnić jednolite stosowanie prawa przez organy kontrolne.

Projektowane zmiany w ustawie o PIP mogą mieć istotne konsekwencje dla pracodawców, zwłaszcza dla tych, którzy zatrudniają pracowników na umowach cywilnoprawnych i B2B:

• wzrost kosztów administracyjnych – konieczność dostosowania systemów IT do wymogów kontroli elektronicznej oraz zapewnienie szybkiego dostępu do dokumentacji;
• wzrost ryzyka naruszeń – automatyzacja kontroli może ujawnić drobne błędy i niezgodności, które wcześniej mogłyby pozostać niezauważone;
• konieczność szkoleń – pracownicy muszą być przeszkoleni w zakresie obsługi systemów i procedur związanych z elektroniczną kontrolą.

Wprowadzenie elektronicznej i zdalnej formuły kontroli oraz zwiększenie uprawnień PIP w zakresie przekształcania umów może prowadzić do zwiększenia ilości kontroli, obciążeń finansowych oraz niepewności prawnej. Pracodawcy powinni śledzić rozwój sytuacji legislacyjnej i przygotować się na nowe regulacje, aby uniknąć negatywnych konsekwencji.

Zapraszamy na najbliższe wydarzenia organizowane przez C&C Chakowski & Ciszek:
KOLEJNA EDYCJA KONFERENCJI: OUTSOURCING PROCESOWY I PRACA TYMCZASOWA – TRENDY 2026, 8 października, Warszawa / ON-LINE, organizowana wraz z Centrum Outsourcingu Procesowego:
OUTSOURCING PROCESOWY I PRACA TYMCZASOWA – TRENDY 2026 (KLIKNIJ)