Rozwój uważności ludzi na potrzeby zwierząt sprawia, że przestaje się je traktować przedmiotowo, na rzecz podejścia podmiotowego. Takie podejścia obserwowane są od lat, co uznać należy za pożądany kierunek zmian.
W tym zakresie ciekawym wątkiem są prawa zwierząt w prawie pracy i prawie socjalnym. Bowiem jak zastanowimy się nad tym, w ilu dziedzinach związanych z szeroko pojętym prawem pracy może dochodzić do negatywnych w skutkach dla zwierząt zjawisk, zauważamy istotność tego zagadnienia. Poniżej przedstawione zostaną wybrane płaszczyzny ochrony zwierząt w prawie pracy oraz przykłady sytuacji, które, jako oceniane negatywnie, powinny być eliminowane.
Komisarz Alex na emeryturze
Ustawa o Policji odnosi się w swojej treści do dwóch kategorii zwierząt: psa służbowego i konia służbowego. Zagadnieniom ich dotyczącym poświęcony został dodany w 2021 roku rozdział 10d. Ogólnie wprowadzone zmiany należy ocenić korzystnie, niemniej jednak zdają się one na płaszczyźnie językowej niestety wciąż zbliżać zwierzęta do przedmiotów, aniżeli podmiotów prawa. Mam tu na myśli dla przykładu pojawiające się pojęcia związane z „używaniem” zwierząt.
Psy i konie policyjne doczekały się dedykowanej im regulacji w odniesieniu do kilku płaszczyzn. Pierwszą z nich jest dbanie o ich zdrowie i kondycję w okresie dopuszczania „do służby”. Zgodnie z ustawą psy i konie dobiera się w taki sposób, aby spełniały kryteria zdrowotne, choć (niestety!) punktem odniesienia dla tego kryterium jest użyteczność zwierząt, a nie ich dobrostan.
Ustawa reguluje ponadto sposób uzyskiwania kompetencji do opieki nad psami i końmi służbowymi oraz zasady sprawowania opieki nad nimi po wycofania ze służby. Ustawa przewiduje, że jeżeli pies służbowy wycofany z użycia lub koń służbowy wycofany z użycia nie zostanie powierzony opiekunowi, zwierzę można powierzyć innemu policjantowi lub pracownikowi Policji, emerytowanemu policjantowi lub policjantowi zwolnionemu ze służby w Policji, który ma ustalone prawo do policyjnej renty inwalidzkiej. Tym samym zwierzę takie ma możliwość dalszego życia z osobą, z którą jest zżyte. W przypadku braku chętnych do sprawowania opieki, zostaje ona powierzona jednostce organizacyjnej Policji wskazanej przez Komendanta Głównego Policji. Opieka może zostać również powierzona organizacji społecznej.
Względem zwierząt policyjnych opiekunowie muszą stosować określone standardy postępowania, związane z racjonalnym żywieniem oraz stałym dostępem do czystej i świeżej wody; dbaniem o stan zdrowia i kondycję, w tym poddawaniem terminowym szczepieniom i zabiegom profilaktycznym oraz zapewnieniem możliwości codziennego ruchu; pielęgnacją i utrzymaniem w czystości; warunkami utrzymania dostosowanymi do potrzeb biologicznych zwierzęcia.
Przepisy ustawy o Policji regulują również kwestie związane z żywieniem psów i koni służbowych oraz weterynaryjnymi zabiegami profilaktycznymi. Co w tym zakresie istotne – koszty zabiegów profilaktycznych i leczenia psa służbowego, konia służbowego, psa służbowego wycofanego z użycia lub konia służbowego wycofanego z użycia, w tym koszty lekarstw, pokrywa się ze środków budżetowych Policji na podstawie faktury.
Związek zawodowy dla zwierząt hodowlanych
Tendencje światowe wskazuję na rozwijanie się zakresu działalności związków zawodowych. W Holandii powstał Vakbond voor Dieren – Związek Zawodowy dla Zwierząt. Jak wskazano na stronie związku
Związek dąży do uznania (formy) praw pracowniczych dla pracujących zwierząt. Czyniąc to, nie robimy nic poza tym, do czego kiedyś dążyły tradycyjne związki zawodowe: dążeniem do sprawiedliwej równowagi sił między pracodawcą a pracownikiem w miejscu pracy.
Zwierzęta pracujące mają prawo do bezpiecznego środowiska życia i pracy, czasu wolnego i emerytury. Poruszany jest również temat urlopów macierzyńskich i rodzicielskich. Ponadto Związek Zawodowy Zwierząt chce zwrócić uwagę na (ograniczenie) zdolności produkcyjnej zwierząt.
To istotne, aby nie traktować zwierząt pracujących (hodowlanych) wyłącznie z perspektywy przedmiotu, dostrzegając ich biologiczne uwarunkowania, takie jak zmęczenie, starzenie, konsekwencje rozrodczości. Zdanie o zwierzęta wydaje się szczególnie istotne w obliczu zmian klimatycznych wpływających na ich ogólnie słabą sytuację do przeżycia.
Inne odsłony praw zwierząt w pracy
Obszar związany z prawami zwierząt w pracy wciąż się rozwija, doprowadzając np. do tworzenia polityk wewnętrznych w firmach, które mają uszczegóławiać zasady przychodzenia do pracy ze zwierzętami. Niestety, w wielu zakątkach świata prawa pracujących zwierząt są wciąż łamane. Media donosiły, że fatalnie wypadają Filipiny w kontekście pracujących małp.
Według organizacji PETA, która odwiedziła 8 tajlandzkich farm, przykute łańcuchami zwierzęta mają być wykorzystywane do zbierania nawet 1000 kokosów dziennie. Metody te uznano za niehumanitarne i krzywdzące dla małp, pracujących na farmach od najmłodszych lat. Dla porównania: organizacja podaje, że człowiek na plantacji zbiera średnio 80 kokosów dziennie.
W tym zakresie przedsiębiorcy z Filipin powinni brać przykład z organizacji pracy osłów w tureckim mieście Mardin. Jego uliczki są tak wąskie, że wyłącznie przy wykorzystaniu pracy osłów możliwe jest zbieranie i transportowanie lokalnych śmieci. Jak wskazują mieszkańcy miasteczka:
Pracują jak my, osiem godzin dziennie, z przerwą po czterech godzinach w środku dnia. Wieczorami, gdy wracają z długiego dnia, który wymaga pokonania co najmniej 150 schodów, osły relaksują się przy muzyce, podczas gdy weterynarze opiekują się nimi w stajniach. Zajmujemy się nimi. Każdego wieczoru przez dwie godziny gramy muzykę klasyczną lub tradycyjne melodie. Widzimy, że są szczęśliwsze, gdy gramy utwór Beethovena.
Związki zawodowe, choć nie dla zwierząt, a dla ludzi :), to tematyka, którą miedzy innymi znajdą Państwo na naszych szkoleniach online:
NOWELIZACJA PRAWA ZWIĄZKOWEGO W POLSCE (KLIKNIJ)
Powyższe szkolenie realizujemy również w formule zamkniętej. Więcej informacji znajdziecie Państwo w zakładce Szkolenia zamknięte (KLIKNIJ)
